27-03: Ons Brein als flexibele GPS – Lezing door Hanna den Bakker

In ons dagelijks leven passen we ons continue aan aan onze omgeving. Is de gekende weg afgesloten, dan nemen we een andere route. Gaat het regenen, dan pakken we een paraplu, of gaan we toch liever met de auto.
Voor personen die lijden aan neurologische stoornissen, zoals Alzheimer dementie of een stoornis in het autistisch spectrum, is het echter veel moeilijker om met verandering om te gaan en zich aan te passen aan nieuwe situaties.

Het is bekend welke hersengebieden belangrijk zijn voor deze cognitieve flexibiliteit. Maar hoe doen onze hersenen dat exact? En hoe kunnen we, door het uitlezen van individuele neurale signalen, zien wat onze hersencellen dan aan het doen zijn?
Tijdens haar doctoraatsonderzoek, uitgevoerd met ratten, vond Hanna specifieke patronen van hersenactiviteit die dit flexibel omgaan met verandering mogelijk maken.

Wil je iets meer te weten komen over het adaptatievermogen van ons brein en hoe testen met ratten ons kunnen helpen om hierin meer inzicht te verwerven, kom dan zeker luisteren.

Hanna den Bakker is onze laureate van de Prijs Lucien de Coninck 2024.

Ze behaalde haar master “neuroscience and cognition” aan het Universitair Medisch Centrum Utrecht.
In 2023 werd ze doctor in de Psychologie aan het instituut Neuro-Electronics Research Flanders, op basis van haar onderzoek naar de rol die de interactie tussen de hippocampus en de prefrontale cortex speelt bij onze cognitieve flexibiliteit.

Datum:
27 Maart 2025.

Verloop van de avond:

Welkom vanaf 19:30.
Aanvang lezing: 20:00
Einde lezing: omstreeks 21:30

Daarna is er gelegenheid tot nakaarten met een drankje.

Plaats:

VC Geuzenhuis (Zuilenzaal)
Kantienberg 9
9000 Gent

Inkom:

5€ voor niet-leden.
Gratis voor leden FLDC en studenten.

Inschrijving:

Registratie kan met een mailtje naar fondsluciendeconinck@gmail.com

Met de steun van het Humanistisch Verbond.

12/02: Darwinlezing 2024: Verrassende Variatie – Prof. dr. Steven Van Belleghem

Op 12 februari vieren we overal ter wereld Darwindag: de geboortedag van Charles Darwin. Samen met het VC Geuzenhuis organiseert het Fonds Lucien De Coninck daarom op dinsdag 12.02.2024 een lezing:

VERRASSENDE VARIATIE

Binnen soorten, inclusief onze eigen soort, stellen we vaak verrassend veel variatie vast. Daarbij zijn de verschillen die we binnen een soort aantreffen, in sommige gevallen zelfs groter dan die tussen soorten onderling.

Zo vinden we dicht bij huis dwergspinnen, waarbij sommige mannetjes op hun rug een bult hebben waarmee ze sneller de vrouwtjes hopen te verleiden. In meer tropische sferen treffen we de jaguar aan in twee kleurvariaties; de ene met de vertrouwde bleke, bruine vacht en daarnaast de zeldzamere donkere of zwarte versie.

We stellen vast dat deze verschillen, polymorfismen genoemd, soms binnen een korte tijdspanne kunnen ontstaan. Daarbij is het ook opmerkelijk dat we dezelfde variatie en verschillen soms herhaaldelijk aantreffen in diverse soorten.

Aan de hand van enkele opmerkelijke voorbeelden, sommige uit onze nabije omgeving, andere meer exotisch van aard, zal prof. Van Belleghem ons uitleggen hoe dit mogelijk is. Wat zijn de onderliggende mechanismen en onder welke omstandigheden treden ze in actie?

Steven Van Belleghem is evolutionair bioloog en tenure-track professor aan de afdeling Biologie van de KU Leuven. Zijn onderzoek richt zich op het begrijpen van genetische principes die biologische diversiteit verklaren. Om dit te bereiken, maakt hij gebruik van genomische technieken om de genen en ontwikkelingsmechanismen te karakteriseren die betrokken zijn bij adaptatie. Steven geeft ook cursussen in Genetica, Genomica en Evolutie.

Datum:

12 februari 2024.

Verloop:

Welkom vanaf 19:30.
Aanvang lezing: 20:00
Einde: omstreeks 21:00

Daarna kan nog nagepraat worden met een drankje.

Plaats:

VC Geuzenhuis (Zuilenzaal)
Kantienberg 9
9000 Gent

Inkom:

5€ voor niet-leden.

Gratis voor leden FLDC en studenten.

Inschrijving:

Graag vooraf inschrijven via het formulier op de site van het VC Geuzenhuis: Inschrijven

23/10 – Lezing: Op zoek naar buitenaards leven – Pieter Mestdagh

Eenmaal bekomen van zijn val als koning van de schepping, begon de mens zich gaandeweg af te vragen of hij dan misschien ook niet alleen was in het universum.

Met de komst van de ruimtevaart leek het antwoord binnen handbereik. De zoektocht naar buitenaards leven bleef echter lange tijd een onderneming met wisselend succes.

Onze inzichten in de processen die mogelijk tot het ontstaan van complex leven hebben geleid en onze kennis over de planeten van ons zonnestelsel, zijn zeker de laatste decennia enorm toegenomen. Toch blijven nog veel vragen onbeantwoord.

Tijdens zijn lezing overloopt Pieter Mestdagh kort welke antwoorden ondertussen al gevonden zijn en wat we in de nabije toekomst nog kunnen verwachten. Zo komen we te weten welke eigenschappen een planeet moet hebben, opdat (complex) leven er een kans maakt, en hoe uniek onze aarde op dat vlak wel is?

Waar, binnen ons Zonnestelsel, kan je nog verwachten leven te vinden? Is of was Mars een leefbare planeet? En waarom vormen de ijsmanen onze beste kans op succes in onze zoektocht? Allemaal vragen waarop je een antwoord mag verwachten.

Pieter Mestdagh is van opleiding bioloog.

Verbonden aan de UGent Volkssterrenwacht Armand Pien, coördineert hij er de activiteiten van ESERO Belgium, het internationale scholenprogramma van de ESA.

Hij verzorgt er tevens een avondcursus over Astrobiologie.

Datum:

23 Oktober 2023.

Verloop:

Welkom vanaf 19:30.

Aanvang lezing: 20:00

Einde: omstreeks 21:30

Het FLDC zorgt voor een hapje en een drankje achteraf.

Plaats:

VC Geuzenhuis (Zuilenzaal)

Kantienberg 9

9000 Gent

Inkom:

5€ voor niet-leden.

Gratis voor leden FLDC en studenten.

Inschrijving:

Registratie kan met een mailtje naar fondsluciendeconinck@gmail.com

Lezing 05/05/21: Kentucky’s Creation Museum and Ark Encounter: Anti-science With Government Assistance. – Daniel Phelps

Zoals bekend hecht een groot aantal inwoners van de Verenigde Staten geloof aan het creationisme, de opvatting dat de hele kosmos, de aarde, de mens en alle andere levensvormen, minder dan tienduizend jaar geleden kant en klaar zijn geschapen. Nergens komt dat beter tot uiting dan in Kentucky, de staat waar zich zowel het “creation museum” als de replica van de “ark van Noah” bevinden. Beide ‘attracties’ zijn bedacht en gefinancierd door de organisatie “Answers in Genesis“, en krijgen velen duizenden bezoekers per maand over de vloer.

Gelukkig is er ook tegenstand. Een van de wetenschappers die zich reeds jaren inspant om het pseudowetenschappelijke en religieus-fundamentalistische mens- en wereldbeeld van “Answers in Genesis” te bestrijden, is Daniel Phelps. Hij is geoloog, voorzitter van de Kentucky Paleontological Society en vicepresident van de Kentuckians for Science Education. Dan Phelps is als geen ander geplaatst om ons uit te leggen hoe we het Amerikaanse creationisme moeten begrijpen, en wat de inspanningen van de wetenschap en het onderwijs zijn om er tegen in te gaan.

Datum:

5 Mei 2021.

Aanvang lezing: 20:00

Plaats: Online (Zoom)

Taal: Engels

Deelname: Gratis.

Inschrijving:

Registratie kan d.m.v. een mailtje naar fondsluciendeconinck@gmail.com

Je ontvangt dan de zoom-link enkele dagen voor de lezing.